Άλλο ένα σύστημα κακοκαιρίας η ''Ελπίδα'' πέρασε και δεν ακούμπησε στην Πρώτη , παρά μόνο μας άφησε ξερόκρυο και παγωνιά! Δεν είναι η πρώτη φορά που συμβαίνει αυτό και σίγουρα όχι η τελευταία. Τα χιόνια πήγαν από τον Βόλο και κάτω, ενώ δεν αποκλείεται να χιονίσει ακόμα και στην Ρόδο, στην Κρήτη και τις Κυκλάδες! Γιατί όμως μας ξεχνάει το χιονάκι ,πάει παραπέρα και μας αφήνει με έναν λαμπρό ήλιο με δόντια;
Η απάντηση είναι αρκετά περίπλοκη εξαιτίας του χάους της ατμόσφαιρας , αλλά με απλά λόγια δεν χιονίζει στην περιοχή μας γιατί δεν έχουμε τον κατάλληλο συνδυασμό και συντονισμό υγρασίας και ψύχους στην ατμόσφαιρα από πάνω μας! Αυτό που χρειάζεται για να ρίξει χιόνι είναι φυσικά να επικρατεί πολύ κρύο στον αέρα πάνω από την περιοχή μας και να έχει πολύ υγρασία ακριβώς στο ίδιο σημείο! Η κατάσταση αυτή δεν είναι και πολύ εύκολη , ιδιαίτερα στην περιοχή που βρισκόμαστε.
Η ατμόσφαιρα πάνω από την γη αποτελείτε από διάφορα στρώματα όπως φαίνεται και στην παραπάνω εικόνα. Όσο ανεβαίνουμε αλλάζει η πυκνότητα του αέρα, η θερμοκρασία και η βαρομετρική πίεση. Ο καιρός ζει και υπάρχει στο πρώτο στρώμα την τροπόσφαιρα η οποία φτάνει τα 10.000 με 12.000 μέτρα υψόμετρο. Η τροπόσφαιρα με την σειρά της αποτελείτε από διάφορα μικρότερα στρώματα στα οποία διαφέρει η θερμοκρασία, η πίεση, τα σωματίδια και η ταχύτητα του ανέμου. Κοιτώντας λοιπόν ψηλά στον ουρανό , θα πρέπει να φανταστούμε ότι αποτελείτε από πολλά στρώματα αέρα, το ένα πάνω στο άλλο που ανά μερικά χιλιάδες μέτρα αλλάζει η θερμοκρασία ,η υγρασία, ο άνεμος και η κατεύθυνση του ανέμου. Κατά κανόνα όσο ανεβαίνουμε τόσο πέφτει η θερμοκρασία στην τροπόσφαιρα, μέχρι και -60° Κελσίου στα 10.000 μέτρα! Ανά 100 μέτρα όσο ανεβαίνουμε η θερμοκρασία πέφτει 0,6° Κελσίου. Δηλαδή σε αίθρια ατμόσφαιρα αν έχουμε 10° Κελσίου στα 300 μέτρα υψόμετρο, στα 1000 μέτρα υψόμετρο θα έχουμε 1000-300=700, 0,6*7= 4,2° και 10° -4,2°= 5,8° Κελσίου. Ο άνεμος του πνέει από πάνω μας στην τροπόσφαιρα είναι ένα χάος! Μπορεί στα 300 μέτρα να είναι ασθενείς βόρειος, στα 1000 μέτρα να πνέει ισχυρός νοτιάς και στα 3000 μέτρα θυελλώδεις ανατολικός! Μέσα σε όλο αυτό το χάος υπάρχουν τα καιρικά φαινόμενα. Βασικό συστατικό για την δημιουργία των φαινομένων είναι η υγρασία. Σε κάθε στρώμα της τροπόσφαιρας έχει και διαφορετικό ποσοστό το οποίο μεταβάλετε συνέχεια. Και από που παρέρχεται η υγρασία; Από την θάλασσα, τους ωκεανούς, τις λίμνες και τα ποτάμια. Ρυθμιστής όλων αυτών είναι ένας : ο Ήλιος που με την ενέργεια του καθορίζει την εξάτμιση, την ένταση των ανέμων και την θερμοκρασία.
Λαμβάνοντας όλα τα παραπάνω υπόψη ,ας δούμε πως πρέπει να είναι περίπου οι συνθήκες στην περιοχή μας για να χιονίσει καλά. Καταρχάς να δούμε σε τι γεωγραφικό χώρο βρισκόμαστε.
Βρισκόμαστε στην Βόρεια Ελλάδα, στο μέσον περίπου της απόστασης από την Ηγουμενίτσα ως την Κωνσταντινούπολη. Στα νότια μας βρίσκετε το Αιγαίο Πέλαγος και από πάνω μας προς τα βόρεια απλώνονται τεράστιες χερσαίες εκτάσεις. Άλλες κοντινές σχετικά πηγές υγρασίας εκτός από το Αιγαίο είναι η κεντρική Μεσόγειος από τα Δυτικά και η Μαύρη Θάλασσα από τα βορειοανατολικά.
Για να χιονίσει λοιπόν καλά στην Πρώτη θα πρέπει να έρθουν ψυχρές αέριες μάζες στην τροπόσφαιρα, στο ύψος των 1000 μέτρων με 5000 μέτρων που θα ρίξουν την θερμοκρασία κάτω από τους -3° τουλάχιστον στα 1000 μέτρα. Στο ίδιο στρώμα της τροπόσφαιρας θα πρέπει να έρθει υγρασία μπόλικη , πάνω από 80% η οποία θα τροφοδοτείτε για μεγάλο χρονικό διάστημα από κάποια πηγή υγρασίας. Και ποιες είναι η κοντινότερες πηγές υγρασίας για την περιοχή μας; Το Αιγαίο και η κεντρική Μεσόγειος κατά τεράστιο ποσοστό. Από την Μαύρη Θάλασσα πολύ δύσκολα έρχεται ως εδώ υγρασία. Το μέσο που μεταφέρει την υγρασία προς κάθε κατεύθυνση είναι ένα βαρομετρικό χαμηλό ή ένας αεροχείμαρος.
Στους χάρτες βλέπουμε περίπου την θέση που πρέπει να έχουν τα βαρομετρικά χαμηλά και ο αεροχείμαρος ώστε να έρθει πολύ υγρασία στην περιοχή μας και να έχουμε ισχυρές χιονοπτώσεις. Η καλύτερη θέση του χαμηλού για εμάς είναι το βόρειο Ιόνιο, το κεντρικό Αιγαίο και το κεντρικό Ιόνιο. Αυτό είχε συμβεί στην ''Αριάδνη'' το 2017 και στην ''Μήδεια'' το 2019.
Επίσης το πολικό ψύχος που έρχεται από τον βορρά, θέλουμε να έχει μια κλίση προς τα δυτικά και όχι να έρχεται κατευθείαν από τα βόρεια ή τα ανατολικά. Έτσι βοηθάει να δημιουργηθεί βαρομετρικό χαμηλό στα δυτικά μας. Αλλιώς έχουμε ξερόκρυο όπως τώρα, που έρχεται από τα βόρεια, χωρίς υγρασία και δίνει χιόνια στην νότια Ελλάδα αφού εμπλουτιστεί με υδρατμούς από το Αιγαίο.
Στην εικόνα φαίνεται πως πρέπει να έχει το ψύχος και μία φορά προς τα δυτικά.
Βλέπουμε λοιπόν πόσο δύσκολο και πόσο περίπλοκο είναι να χιονίσει καλά στην Πρώτη. Αν είχαμε έναν ωκεανό ή μια μεγάλη λίμνη στα βόρεια μας, θα είχαμε κάθε χρόνο ένα μέτρο χιόνι! Θα δούμε λοιπόν αν θα εκπληρωθούν ποτέ από εδώ και πέρα οι συνθήκες που χρειάζονται για να χιονίσει στην Πρώτη. Να πω εδώ ότι για να κατέβει το κρύο στην περιοχή μας χρειάζεται σχεδόν πάντα ένας ισχυρός αντικυκλώνας στην περιοχή της Αγγλίας!
